Ze względu na ryzyko związane z inwestowaniem na Ukrainie, państwo zaktualizowało mechanizmy wspierania inwestycji zagranicznych, by wspomagać rozwój gospodarczy i tworzenie nowych miejsc pracy. Jednym z takich narzędzi jest wsparcie państwowe w formie ulg i gwarancji, przyznawane na podstawie specjalnej umowy między inwestorem a rządem Ukrainy. Inwestorzy realizujący projekty o wartości co najmniej 12 mln EUR w okresie do 5 lat mogą otrzymać dofinansowanie do 30% kosztów inwestycji (CAPEX), zgodnie z ustawą o wsparciu inwestycji o istotnym znaczeniu na Ukrainie1.
Warunki kwalifikacji projektu do wsparcia
Projekty kwalifikujące się do wsparcia muszą spełniać następujące kryteria:
Sektory działalności: projekt inwestycyjny obejmujący znaczące inwestycje musi być realizowany w Ukrainie w następujących sektorach:
– przemysł przetwórczy (z wyjątkiem produkcji i obrotu wyrobami tytoniowymi, alkoholem i napojami alkoholowymi);
– produkcja bioetanolu wykorzystywanego jako składnik paliwa;
– produkcja biogazu i biometanu w postaci skroplonej lub sprężonej;
– wydobywanie minerałów w celu ich dalszego przetwarzania lub wzbogacania (z wyjątkiem węgla, surowej ropy naftowej i gazu ziemnego);
– gospodarowanie odpadami;
– transport, magazynowanie, działalność pocztowa i kurierska, logistyka;
– edukacja, działalność naukowa i naukowo-techniczna;
– opieka zdrowotna, sztuka, kultura, sport, turystyka, rekreacja;
– komunikacji elektronicznej, w tym rozwoju lub odbudowy sieci telekomunikacyjnych (stacjonarnych, mobilnych, internetowych).
Modernizacja obiektów inwestycyjnych: projekt musi obejmować budowę, modernizację lub zakup wyposażenia. Może także obejmować budowę infrastruktury inżynieryjnej i transportowej na koszt inwestora oraz tych, które są niezbędnych do realizacji projektu inwestycyjnego o znacznych nakładach inwestycyjnych.
Tworzenie miejsc pracy: wymagane jest stworzenie:
- 10 miejsc pracy z wynagrodzeniem o 50% wyższym od średniej w regionie,
- 30 miejsc pracy z wynagrodzeniem wyższym o 30% od średniej,
- lub 50 miejsc pracy z wynagrodzeniem wyższym o 15% od średniej.
Wysokość inwestycji: inwestycja musi przekraczać równowartość 12 mln EUR, a jej realizacja nie powinna przekraczać 5 lat.
Formy i zakres państwowego wsparcia
Zwolnienie z opłat celnych:
Inwestorzy mogą być zwolnieni z opłat celnych na importowane urządzenia i komponenty niezbędne do realizacji projektu, pod warunkiem że są one używane wyłącznie na potrzeby projektu inwestycyjnego na podstawie specjalnej umowy inwestycyjnej.
Ulgi podatkowe:
- zwolnienie z VAT: sprzęt importowany przez inwestora w celu realizacji projektu objętego specjalną umową inwestycyjną jest zwolniony z VAT. Zwolnienie obowiązuje przez cały okres trwania projektu i w ramach niewykorzystanej kwoty wsparcia państwowego, przewidzianej w umowie.
- zwolnienie z CIT: dochody inwestora uzyskane z realizacji specjalnej umowy inwestycyjnej są zwolnione z podatku dochodowego przez okres 5 lat, począwszy od dnia złożenia wniosku o zwolnienie, jednak nie wcześniej niż od daty rozpoczęcia eksploatacji obiektów wybudowanych w ramach projektu. Dochody ustalane na podstawie przepisów o cenach transferowych oraz dotyczących kontrolowanych spółek zagranicznych nie podlegają zwolnieniu.
- ograniczenie zwolnienia z podatku: całkowita kwota środków uzyskanych w wyniku zwolnień podatkowych jest wliczana do ogólnej kwoty wsparcia państwa dla projektu inwestycyjnego. Jeśli zostanie osiągnięta maksymalna kwota wsparcia przewidziana w specjalnej umowie inwestycyjnej, inwestor traci prawo do dalszych ulg.
Prawo do użytkowania działki państwowej lub komunalnej: inwestorzy mogą uzyskać dostęp do działek należących do państwa lub samorządu na preferencyjnych warunkach, co pozwala na korzystanie z nich w ramach realizacji projektu.
Budowa infrastruktury inżynieryjnej i transportowej: infrastruktura, taka jak drogi, linie komunikacyjne, sieci ciepłownicze, gazowe, wodociągowe i energetyczne, niezbędna do realizacji projektu, może zostać sfinansowana z budżetu państwa lub inwestor może otrzymać rekompensatę kosztów ich budowy.
Rekompensata kosztów przyłączenia do sieci: państwo może pokryć koszty związane z przyłączeniem projektu do niezbędnych sieci inżynieryjnych i transportowych.
Zwolnienie z opłat za straty w produkcji leśnej: w przypadku zmiany przeznaczenia gruntów leśnych na potrzeby projektu o znaczących inwestycjach, inwestorzy są zwolnieni z obowiązku wypłaty rekompensaty za straty produkcji leśnej.
Łączna kwota wsparcia: całkowita kwota państwowego wsparcia dla projektu inwestycyjnego o znaczących nakładach jest ustalana w specjalnej umowie inwestycyjnej i nie przekracza 30% wartości planowanych inwestycji w ramach projektu.
Obowiązek zwrotu wsparcia: w przypadku niespełnienia minimalnego wymogu inwestycyjnego na poziomie równowartości 12 mln EUR, inwestor jest zobowiązany do zwrotu pełnej kwoty wsparcia państwowego otrzymanego na realizację projektu.
Procedura aplikacyjna
Proces obejmuje kilka etapów:
- Przygotowanie i złożenie wniosku do Ministerstwa Gospodarki o ocenę projektu.
- Ocena projektu przez Ministerstwo, które podejmie decyzję o zasadności inwestycji.
- Zawarcie specjalnej umowy inwestycyjnej z Gabinetem Ministrów, organem samorządu lokalnego (jeśli zaangażowany) i inwestorem.
Inwestor musi zarejestrować się jako osoba prawna na Ukrainie, spełniając kryteria ustawowe. W przypadku niespełnienia minimalnego wymogu inwestycyjnego (12 mln EUR), inwestor będzie zobowiązany do zwrotu otrzymanego wsparcia.
Przesłanki do odrzucenia projektu inwestycyjnego
Decyzja o odmowie realizacji projektu inwestycyjnego i zawarcia specjalnej umowy może zostać podjęta w następujących przypadkach:
- gdy wnioskodawca przedłożył nieprawdziwe informacje w dokumentacji aplikacyjnej,
- gdy wnioskodawca lub projekt inwestycyjny nie spełniają wymagań określonych w ustawie,
- gdy zidentyfikowano ryzyko finansowe, społeczne, środowiskowe lub inne negatywne konsekwencje wynikające z realizacji projektu.
Wnioskodawca ma prawo do odwołania się od negatywnej decyzji w sądzie.
Prawo właściwe i rozstrzyganie sporów
Specjalna umowa inwestycyjna podlega prawu Ukrainy, ale strony mogą wybrać dowolny sposób rozstrzygania sporów, w tym mediację, arbitraż lub sąd krajowy.
Jak pomagamy?
Zespół GSW udziela wsparcia prawnego na każdym etapie inwestycji na Ukrainie, zapewniając profesjonalne doradztwo i reprezentację interesów inwestorów.
- Ustawa o wsparciu państwa dla projektów inwestycyjnych ze znaczącymi inwestycjami w Ukrainie Nr1116-IX z późniejszymi zmianami wprowadzonymi ustawą nr 3311-IX z dnia 09.08.2023 r.
↩︎
Yevgen Motrych, adwokat w Kancelarii Gorazda, Świstuń, Wątroba i Partnerzy adwokaci i radcowie prawni.
